De binding tussen de verschillende buurten
In de gemeente Best, tussen stad en land, komt Aarlesche Erven. Een nieuwe, groene woonomgeving waar de komende jaren 880 nieuwbouwwoningen worden gerealiseerd. Een vijftal marktpartijen bouwt hier aan een prachtige wijk, geheel in overeenstemming met de karakteristieken van het landschap.
Samen met de gemeente is idverde Advies verantwoordelijk voor de landschapsinrichting van de openbare ruimte van Aarlesche Erven. Zij nemen het bredere plaatje in ogenschouw, door te kijken naar de historie van de omgeving. Met gedegen kennis van ecologie, bodem en landschap, geven zij vorm aan dit nieuwe woongebied. “Het is onze taak de ecologische voetafdruk van de mens zo klein mogelijk te maken”, aldus Marlies.
Marlies en Mieke, beiden werkzaam bij idverde Advies, hebben hart voor landschap en stedenbouwkunde: Welk gevoel en welke functie moet een gebied hebben? Hoe zorg je ervoor dat jong en oud zich thuis voelt en de inrichting aansluit op de bestaande karakteristieken van het landschap? Dat vinden ze belangrijk en dát is voor hen de meerwaarde van landschapsontwikkeling.
Kampenlandschap
Projectleidster Mieke Latijnhouwer vertelt over het plan en de rol van idverde Advies daarin.
Een goed ontwerp kan eigenlijk niet zonder kennis over het verleden. Met respect voor de historie van het gebied hebben we gekeken naar oude landschapskaarten van Het Groene Woud. Toen begin 12e eeuw dit gebied langzaam ontgonnen werd, ontstond er een kleinschalig cultuurlandschap met een mozaïek van loofbossen, weilanden, hooilanden en akkertjes, ook wel het kampenlandschap genoemd. Houtwallen en bomenrijen markeerden de eigendomsgrenzen. Het zijn deze houtwallen die zo kenmerkend waren voor dit gebied en ons geïnspireerd hebben in het huidige ontwerp. We plaatsen houtsingels tussen de bebouwing, waardoor de kamers ofwel Erven, waarin de woningen ingepast worden, terugkomen.
De Wildernis
Door naast de bewoonde kern ook de relatie met Het Groene Woud mee te nemen in het plan, ontstaat een completer verhaal in relatie met de omgeving. ‘De Wildernis’ vormt het groene hart van Aarlesche Erven en is de poort naar Het Groene Woud. Deze verbinding nodigt uit tot recreëren in de nabij gelegen natuur. De ruime opzet van Aarlesche Erven biedt voldoende plaats voor grote, groene openbare ruimtes die zorgen voor een prettige leefomgeving voor mens en dier. Ze bieden bewoners een omgeving met ruimte voor sport, spel en ontmoeting. De kunst van een landschapsarchitect is om alle puzzelstukjes passend te maken tot een leefbare woonomgeving, aldus Marlies Rijken.
Wonen in een eetbaar landschap
De extra functie en waarde die we toekennen aan het groen, biedt een unieke kans tot verbinding tussen mens en natuur. De beplanting heeft als bijzondere eigenschap dat deze veel eetbare soorten bevat. Gebiedseigen lokale beplanting in combinatie met eetbare producten zoals bijvoorbeeld hazelnoten, walnoten en bessenstruiken, vormen zo de basis voor het wonen in een karakteristiek en eetbaar landschap. Door ter plekke een extra stukje toelichting te geven, zorgen we ervoor dat mensen zich er bewuster van worden welke plantensoorten eetbaar zijn en hoe ze gebruikt kunnen worden”.
Water als essentieel element
Een ander essentieel element dat de structuur van Aarlesche Erven bepaalt is water. “We hebben ingespeeld op de bestaande watersystemen. Vanuit het oogpunt van duurzaamheid hebben we een fijnmazig netwerk van greppels, sloten en wadi’s gecreëerd. Hierbij zorgen we ervoor dat het meeste water in het eigen gebied blijft, zodat het de kans krijgt de grond in te trekken om zo verdroging tegen te gaan. Door verbindingen te maken op de bestaande waterschapssloot, wordt het overtollige regenwater vertraagd afgevoerd langs de groene armen richting Het Groene Woud”.
Sociale verbondenheid
Marlies vertelt: “Ons doel van dit plan is om mensen met hun omgeving te verbinden en in te spelen op hun behoeftes; de sociale verbondenheid te versterken. We zorgen onder andere voor deze verbinding door middel van ‘de Plaetsen’. Openbare groene ruimtes die het laagdrempelige ontmoeten in de wijk stimuleren. Plekken waar bewoners kunnen verblijven, samenkomen, sporten en spelen. En ‘De Driesch’, die fungeert als centraal entreegebied waar alles samenkomt en die dient als cultureel ontmoetingspunt.”
De verbindende factor van landschap
Ons uitgangspunt is om een plan te maken dat breed gedragen wordt door de toekomstige bewoners. Daarbij baseren we ons op de drie voornaamste pijlers van Aarlesche Erven; de historie, de kracht van de natuur in het landschap en de maatschappelijke kwaliteit. Marlies heeft nog wel wat tips voor toekomstige bewoners;
“Zorg ervoor dat je je tuin niet te veel verhard, 2/3 groen en 1/3 verharding is hiervoor een goede verdeelsleutel.
Creëer door middel van verschillende planten schaduwplekjes voor de dieren, plant bloemen voor insecten en vang je eigen regenwater op. Maak een verbinding met de tuin van de buren zodat de egeltjes een veilig onderkomen hebben. Plant een boom voor schaduw, dan heb je geen airco nodig. Zomaar een kleine greep uit ideeën die je zelf kunt toepassen en die bijdragen aan een duurzamere leefomgeving.”
Kortom, natuur vormt de basis voor een gezond leefklimaat voor mens en dier!
